Τα ενεργειακά τζάκια είναι εδώ για να προσφέρουν ζεστασιά, εξοικονόμηση και υγεία αυτόν τον χειμώνα. Χαρείτε μοναδικές στιγμές και ζεσταθείτε δίπλα στο τζάκι σας με μοναδική οικονομία.

Η ζέστη που προσφέρουν οι ενεργειακές εστίες με οικονομία 50% στη θέρμανση και ταυτόχρονα η ρομαντική ατμόσφαιρα και το σύγχρονο design που προσαρμόζει την κατασκευή τους σε οποιονδήποτε χώρο έχουν καθιερώσει το τζάκι απαραίτητο στοιχείο της σημερινής κατοικίας.
Προσοχή όμως! Αν δεν είμαστε σωστά ενημερωμένοι για ορισμένες βασικές προδιαγραφές που διέπουν την κατασκευή και την λειτουργία τους, από λάτρεις του τζακιού μπορεί να καταλήξουμε απογοητευμένοι από την επιλογή μας. Στις μέρες μας, με τον χειμώνα να γίνεται όλο και πιο ήπιος, η επιλογή ενός καλού ενεργειακού τζακιού γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Το ενεργειακό τζάκι μπορεί να ζεστάνει εύκολα, γρήγορα, ομοιόμορφα, οικονομικά και οικολογικά το χώρο μας.  Ένθετο αερόθερμο τζάκι (κασέτα).

Προϋποθέσεις για τη σωστή λειτουργία του τζακιού
Αυτό που πρέπει να προσέξει ο υποψήφιος αγοραστής είναι η λειτουργικότητα του τζακιού, που σχετίζεται τόσο με τη θερμική του απόδοση, όσο και με τον ελκυσμό του, ή όπως λέμε «τράβηγμα». Για να είναι εγγυημένος ο ελκυσμός, σε ένα τζάκι πρέπει να συνυπάρχουν κάποιες βασικές προϋποθέσεις:
α) προκατασκευασμένη εστία και δη ενεργειακή 
β) σωστός αερισμός του χώρου όπου τοποθετείται το τζάκι
γ) σωστή κατασκευή καμινάδας και σωστό αντιανεμικό καπέλο

Παραδοσιακό Τζάκι

α) Η εστία του τζακιού
Το κύριο σώμα του τζακιού, η εστία, έχει πολλές λεπτομέρειες στην κατασκευή της που πρέπει να προσεχθούν. Διαφορετικά, με το παραμικρό λάθος θα αντιμετωπίσουμε το φαινόμενο του «καπνίσματος». Προς αποφυγήν αυτών των λαθών καλό θα είναι ο υποψήφιος αγοραστής να μην εμπιστευτεί την κατασκευή σε κάποιον τεχνίτη, ο οποίος κατά τη διάρκεια της επιτόπου κατασκευής μπορεί εύκολα να υποπέσει σε κάποιο σφάλμα. Γι’αυτό το λόγο καλό θα ήταν να απευθυνθεί σε εταιρείες που εμπορεύονται προκατασκευασμένα τζάκια μεγάλων εταιρειών. Οι εταιρείες διαθέτουν όχι μόνο πιστοποίηση παραγωγής και οργάνωσης τύπου ISO αλλά και πιστοποίηση από εγκεκριμμένα ινστιτούτα για κάθε μοντέλο ξεχωριστά για την προέλευση των υλικών, τη θερμική απόδοση, τις εκπομπές στο περιβάλλον κ.ά. 
Είναι πολύ σημαντικό στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι ένα παραδοσιακό τζάκι έχει θερμική απόδοση (Θ.Α.)10-12% στην καλύτερη των περιπτώσεων, ενώ ένα ενεργειακό τζάκι έχει από 45% έως 89%. Τι σημαίνει όμως θερμική απόδοση; Είναι το ποσοστό επί % που θα μας δώσει ως ενέργεια (θέρμανση) από το σύνολο του καυσίμου που θα κάψει σε μια ώρα. 
Επί παραδείγματι, ένα τζάκι το οποίο καίει ξύλα 8 Kg/h, εάν είναι παραδοσιακό θα αποδώσει το 12% (3,84kW), ενώ εάν είναι ενεργειακό θα αποδώσει από 45-89% (14,4 kW – 27,34 kW). Σε κάθε περίπτωση θα έχουμε αγοράσει 8 Kg ξύλου οξιάς για παράδειγμα τα οποία στοιχίζουν 1,52€ και θα έχουμε παράγει από 3,84 kW έως 27,34 kW, με αντίστοιχο κόστος της 1 kWh= 0,39€ στο παραδοσιακό τζάκι και 1 kWh= 0,056€ στο ενεργειακό τζάκι.

β) Αερισμός του χώρου
Σε ότι αφορά τον αερισμό του χώρου στον οποίο τοποθετείται το τζάκι, θα πρέπει να κάνουμε μία ανάλυση της λειτουργίας της εστίας για να γίνει πιο εύκολα κατανοητό το θέμα. Η καύση των ξύλων δεν είναι τίποτε άλλο παρά η χημική αντίδραση:
άνθρακας + οξυγόνο = ενέργεια + μονοξείδιο του άνθρακα + διοξείδιο του άνθρακα + άλλα οξείδια.
Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι η πλήρης καύση 1kg ξύλου (με υγρασία <25%) σε εστίες κλειστού τύπου (με πόρτα) απαιτεί 15m3 αέρα, σε αυτές δε ανοικτού τύπου όπως είναι οι παραδοσιακές χρειάζεται διπλάσια ή και τριπλάσια ποσότητα. Επίσης έχει αποδειχθεί ότι ένα τζάκι ανοικτού τύπου με άνοιγμα εστίας 75-80cm καταναλώνει σε ξύλα κατά μέσω όρο 10Kg/h άρα χρειάζεται 350-450m3/h, όση δηλαδή ποσότητα οξυγόνου υπάρχει σε ένα σπίτι 120-150m².Αν σκεφθούμε βέβαια ότι οξυγόνο δεν καταναλώνει μόνο το τζάκι αλλά και εμείς, καταλαβαίνουμε ότι η συνολική απαίτηση είναι πολύ μεγαλύτερη από 350-450m3/h. Αυτό σημαίνει ότι μετά από κάποια ώρα λειτουργίας του τζακιού θα δημιουργηθεί έλλειψη οξυγόνου στον χώρο. Την έλλειψη αυτή θα την αισθανθούμε και εμείς βέβαια ως δυσφορία αλλά και η εστία η οποία για να συνεχίσει την καύση θα αντιδράσει τραβώντας οξυγόνο μέσω της καπνοδόχου, μιας και έρχεται σε επικοινωνία μέσω αυτής με το εξωτερικό περιβάλλον. Τραβώντας όμως τον αέρα προς τα κάτω τραβάει και τα καυσαέρια με αποτέλεσμα η εστία να «καπνίσει» στο δωμάτιο. 
Το πρόβλημα βέβαια αυτό παρουσιαζόταν ανέκαθεν, ακόμα και όταν δεν υπήρχαν καλές μονώσεις, οι πόρτες και τα παράθυρα δεν είχαν τέλεια εφαρμογή και υπήρχε εισροή αέρα, άρα και εν μέρει αερισμός του δωματίου. Πρακτικά, λυνόταν ανοίγοντας κάποιο παράθυρο ή πόρτα για να αερίζεται ο χώρος. Σήμερα όμως που φροντίζουμε να πετύχουμε όσο το δυνατόν καλύτερη μόνωση και λιγότερη απώλεια θέρμανσης από το χώρο μας, καταλαβαίνουμε πόσο έχει επιδεινωθεί το πρόβλημα αυτό. Για να αποφύγουμε επομένως το φαινόμενο του καπνίσματος το οποίο παρατηρείται στα σημερινά καλά μονωμένα σπίτια κρίνεται απαραίτητη η αναπλήρωση του οξυγόνου που καταναλώνει η εστία για την καύση των ξύλων.
Σήμερα κάποιες εταιρείες και πολλοί τεχνίτες προκατασκευασμένων παραδοσιακών τζακιών διοχετεύουν στον θάλαμο καύσης εξωτερικό αέρα έτσι ώστε να μην χρησιμοποιείται για την καύση μόνο ο αέρας του χώρου. Αυτό βελτιώνει λίγο την κατάσταση αλλά δε λύνει το πρόβλημα του καπνίσματος, διότι έχει αποδειχτεί επιστημονικά ότι το ανοικτό τζάκι παίρνει μόνο το 1/3 του οξυγόνου που χρειάζεται από την εισαγωγή του εξωτερικού αέρα στον θάλαμο της καύσης του και τα άλλα 2/3 από τον εσωτερικό χώρο. Ουσιαστικά αυτός ο τρόπος παρατείνει χρονικά την σωστή λειτουργία του τζακιού και αντί να «καπνίσει» για παράδειγμα στην μια ώρα θα καπνίσει στα 90 λεπτά. Δεν μπορεί λοιπόν να εξαλείψει το πρόβλημα του καπνίσματος γιατί δεν μπορεί να αναπληρώσει το οξυγόνο του δωματίου που ούτως ή άλλως θα χρησιμοποιηθεί για την καύση. Πρέπει, ακόμη, να ληφθεί υπόψη πως η διοχέτευση μεγάλης ποσότητας εξωτερικού αέρα στον θάλαμο καύσης, αυξάνει κατά πολύ και την κατανάλωση ξύλων. 
Ο μόνος τρόπος να αναπληρώνεται ο αέρας του δωματίου που χρησιμοποιείται για την καύση των ξύλων είναι το τζάκι να είναι ενεργειακό.

γ) Προσοχή στην καμινάδα
Η κατασκευή της σωστής καμινάδας είναι πολύ σημαντικό στοιχείο στην καλή λειτουργία του τζακιού. Πρέπει να γίνει η σωστή μελέτη της διατομής της καπνοδόχου σε συνάρτηση με τον τύπο της εστίας, έτσι ώστε να έχουμε την εγγύηση ελκυσμού με την μεγαλύτερη δυνατή θερμική απόδοση της εστίας. Η καμινάδα πρέπει να έχει επίσης το σωστό ύψος (το λιγότερο 4m από την εστία) και πρέπει να είναι μονωμένη έτσι ώστε να διατηρεί σταθερή την θερμοκρασία των καυσαερίων. Το εσωτερικό τοίχωμα του καπναγωγού πρέπει να είναι από μέταλλο ΙΝΟΧ 316 L και πάχους 6/10 mm. Τέλος, η επιλογή ενός καλού αντιανεμικού καπέλου είναι απαραίτητη, ώστε να προστατεύει την καμινάδα από πλάγιους ανέμους και καθοδικά ρεύματα, τα οποία λόγω της μεγάλης ταχύτητας τους δεν θα επέτρεπαν στα καυσαέρια να εξέλθουν, οδηγώντας τα προς τα κάτω με αποτέλεσμα το τζάκι πάλι να καπνίσει.

Το ενεργειακό τζάκι
Τα ενεργειακά τζάκια ξύλου εκμεταλλεύονται τη θερμική ενέργεια που δημιουργείται από την χημική αντίδραση της καύσης των ξύλων στο θάλαμο της καύσης και διά της μεταφοράς την μεταδίδουν σε συγκεκριμένους ειδικούς θαλάμους της κατασκευής. Στους θαλάμους αυτούς κυκλοφορούν ρευστά (αέρας ή νερό) τα οποία θερμαίνονται από αυτή τη μεταφορά της θερμότητας. Γι’ αυτό τα ενεργειακά τζάκια χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες:
– τα αερόθερμα, τα οποία ζεσταίνουν αέρα και 
– τα καλοριφέρ, τα οποία ζεσταίνουν νερό.
– Στα αερόθερμα τζάκια ο αέρας μεταφέρεται με ελεύθερη φυσική ροή ή με βεβιασμένη μέσω ηλεκτρικού ανεμιστήρα. Στην περίπτωση αυτή μπορούμε με ειδικά κανάλια να τον μεταφέρουμε μέχρι και 15μ μακριά και να ζεστάνουμε όλο το σπίτι. 
Μια ειδική κατηγορία αερόθερμων τζακιών είναι τα ένθετα (κασέτες), μέσω των οποίων -λόγω της ειδικής κατασκευής τους- μπορούμε να μετατρέψουμε αυθημερόν και χωρίς μερεμέτια ένα παραδοσιακό τζάκι σε ενεργειακό και να ζεστάνουμε οικονομικά και οικολογικά το σπίτι μας. 
– Το τζάκι καλοριφέρ επιτυγχάνει ό,τι και το αερόθερμο, δηλαδή τον αερισμό του χώρου. Η διαφορά τους έγκειται στο γεγονός ότι ζεσταίνει το χώρο με την κυκλοφορία ζεστού νερού στα σώματα του καλοριφέρ, λειτουργεί δηλαδή όπως ένας λέβητας. Με το ζεστό νερό που παράγει μπορούμε να ζεστάνουμε ομοιόμορφα όλο το σπίτι μας μέσω των σωμάτων καλοριφέρ, ενώ ζεσταίνει επίσης και το boiler για να έχουμε ζεστό νερό χρήσης. Μπορεί να συνδεθεί παράλληλα με καυστήρα πετρελαίου ή αερίου. 
Όσον αφορά τα αερόθερμα τζάκια, υπάρχουν διάφοροι τύποι ανάλογα με τις απαιτήσεις του κάθε αγοραστή:
– ανοιχτού τύπου, χωρίς πόρτα, με θερμική απόδοση περίπου 40-45%, 
– κλειστού τύπου, με πόρτα, με θερμική απόδοση μεγαλύτερη του 70% -80%
– νέας γενιάς οικολογικά αερόθερμα τζάκια κλειστού τύπου με θερμική απόδοση πάνω από 80%-89%.
Όσον αναφορά τα οικολογικά μοντέλα εκτός από την πρωτογενή καύση την οποία έχουμε σε όλες τις εστίες, έχουμε επιπλέον την δευτερεύουσα καύση ή μετάκαυση, η οποία επιτυγχάνεται με την εισαγωγή οξυγόνου στο άνω μέρος του θαλάμου της καύσης πριν την έξοδο των καυσαερίων στον κώνο της εστίας. Δημιουργείται έτσι μια δεύτερη χημική αντίδραση (CO+½O2 = CO2 + Ενέργεια) με αποτέλεσμα μέρος του μονοξειδίου του άνθρακα που δεν έχει καεί στην πρωτογενή καύση να καίγεται στην δευτερεύουσα, επιτυγχάνοντας μεγαλύτερη θερμική απόδοση (80% έως 89%) και καθαρότερο καυσαέριο με λιγότερη εκπομπή μονοξειδίου του άνθρακα προς το περιβάλλον (γι’ αυτό και η σειρά αυτή λέγεται οικολογική).

Το τζάκι

καλοριφέρ ή υδραυλικό ζεσταίνει τον χώρο με την κυκλοφορία ζεστού νερού στα σώματα του καλοριφέρ.

Τα πλεονεκτήματα του αερόθερμου τζακιού 
Υπάρχουν κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα που θα ενισχύσουν ακόμα περισσότερο την απόφαση του υποψήφιου αγοραστή. 
+ Ο εξωτερικός αέρας αναπληρώνει όχι μόνο τον αέρα που χρειάζεται η εστία για την καύση (επομένως εγγυάται και τον σωστό ελκυσμό του τζακιού) αλλά και αυτόν που καταναλώνουμε εμείς στον χώρο. Έτσι με φυσικό τρόπο έχουμε ένα συνεχή αερισμό του χώρου, μόνο που αντί να αερίζουμε το σπίτι με ψυχρό αέρα ανοίγοντας κάποιο παράθυρο και κατεβάζοντας την εσωτερική θερμοκρασία, το αερίζουμε με ζεστό, επιτυγχάνοντας ιδανικές συνθήκες παραμονής στο σπίτι.
+ Παρέχει συνεχώς ζεστό αέρα πραγματοποιώντας πραγματική και ομοιόμορφη θέρμανση σε όλο τον χώρο, σε αντίθεση με το παραδοσιακό ανοιχτό τζάκι που δεν καταφέρνει να ζεστάνει πέρα από τον χώρο γύρω του σε ακτίνα 3-4 μέτρων λόγω της χαμηλής θερμικής του απόδοσης που φθάνει max 12%. 
+ Ανάλογα με την ποσότητα και τη θερμοκρασία του αέρα που αποδίδει στο χώρο ζεσταίνει από 90-450m3. Η παρουσία πόρτας αυξάνει την θερμική του απόδοση στο 70-89% (από το 40-45% στις αερόθερμες εστίες ανοικτού τύπου) γιατί ο ζεστός αέρας βγαίνει σε υψηλότερη θερμοκρασία. Επίσης, μειώνει την κατανάλωση ξύλων κατά 50% λόγω της ελεγχόμενης καύσης που πραγματοποιείται μέσω ειδικού μηχανισμού.
+ Δυνατότητα τοποθέτησης ειδικού ventilater το οποίο μας επιτρέπει να μεταφέρουμε τον θερμό αέρα και σε άλλα δωμάτια σε απόσταση έως 15 μέτρα από την εστία. Η ύπαρξη του ventilater δεν αυξάνει σε καμία περίπτωση την θερμική απόδοση του τζακιού, απλά βοηθάει στο να ζεσταθεί ο χώρος πιο γρήγορα. 

Το ξύλο που χρησιμοποιούμε ως καύσιμο πρέπει να έχει την κατάλληλη υγρασία και να μην έχει υποστεί βιομηχανική επεξεργασία.

Τι συμβαίνει στο εξωτερικό
Στο εξωτερικό και κυρίως στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι αρχές εμφανίζονται ιδιαίτερα αυστηρές όσον αφορά τις εκπομπές αερίων που πραγματοποιεί ο κάθε ιδιώτης. Η τοπική αυτοδιοίκηση πραγματοποιεί ετήσιες καταγραφές των συστημάτων θέρμανσης που βρίσκονται σε κάθε κτίριο (σπίτι, επιχειρήσεις, βιομηχανίες) και των εκπομπών τους και τα ελέγχει ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Αν κάποιος ιδιώτης αποδειχθεί ότι εκπέμπει περισσότερα από το επιτρεπόμενο όριο αέρια για τη θέρμανσή του, θα καταγραφεί και θα επανεξεταστεί σε ένα μήνα, ώστε να διαπιστωθεί εάν έχει προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για τη μείωση των εκπομπών. Σε περίπτωση που βρεθεί ξανά «παράνομος», το πρόστιμο που θα του επιβληθεί ανέρχεται σε υπέρογκα ποσά, ενώ εάν συνεχίσει να μην συμμορφώνεται, η τοπική αυτοδιοίκηση έχουν το δικαίωμα να τον υποχρεώσουν να «σφραγίσει» το σύστημα θέρμανσης που χρησιμοποιεί.

Προσοχή στο καύσιμο
Το καύσιμο που χρησιμοποιούμε είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για την θερμική απόδοση του τζακιού, τις εκπομπές CO2 και μικροσωματιδίων προς το περιβάλλον αλλά και για τις συνθήκες υγιεινής μέσα στο χώρο μας. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η καύση γίνεται μέσα στο σπίτι μας και ό,τι δημιουργείται από την καύση μένει μέσα και το αναπνέουμε. Το ξύλο ως καύσιμο πρέπει να είναι καθαρό ξύλο του δάσους και όχι επεξεργασμένο βιομηχανικά με βερνίκια και άλλα χημικά, ενώ η υγρασία του δεν πρέπει να ξεπερνά το 15%. Η θερμογόνος ισχύς ενός καλού ξύλου όπως η οξιά με υγρασία <15% είναι 3500 Kcal/Kg ή 4,07 KW/Kg.

Πηγή: 4green.gr